تأمین آب ۹۵۱ شهر و روستا در سیستان و بلوچستان به حقابه وابسته‌ است

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان گفت: کم بارشی، خشکی هامون و عدم تحقق حقابه، ذخایر منابع آبی یک میلیون نفر در ۹۵۱ شهر و روستای سیستان و مرکز استان را نگران‌کننده کرده است، به طوری که در صورت ادامه این شرایط با بحران جدی بی‌آبی روبه رو خواهیم شد.

به گزارش مهرگان پرس، "علیرضا قاسمی"، افزود: تا زمانی که تالاب‌ها پرآب بود، روستاهای سیستان و بلوچستان گرفتار کم آبی نبود، اما اکنون شاهد خشکی آن هستیم و با توجه به فشار خشکسالی به وضعیت آبی منطقه باید تلاش‌ها برای دریافت حقابه هیرمند به عنوان حق مردم ایران بیشتر شود.
وی اظهار کرد: تأمین آب بیش از یک میلیون نفر در منطقه سیستان و مرکز استان وابسته به چاه‌نیمه‌هاست که وضعیت آن نیز به حقابه یا آب‌های سطحی ناشی از سیلاب‌ها وابستگی است، اما با توجه به کم بارشی و عدم تحقق حقابه چنانچه همین شرایط ادامه داشته باشد، طی دو سال آینده مشکل بغرنج و عظیم‌تر می‌شود.
قاسمی گفت: طرح آبرسانی به ۸۰۰ روستای سیستان اولین پروژه آبرسانی در کشور بود که در سال ۷۶ طرح ریزی و با جدیت دنبال شد، در آن زمان هیرمند از رودخانه‌های پرآب بود، بنابراین طراحی مجتمع آبرسانی برای مصرف شرب مردم در نظر گرفته شده بود.
وی ادامه داد: بی‌آبی سیستان، مصارف احشام را به این طرح تحمیل کرد و از سوی دیگر پایین بودن سرانه آب آشامیدنی که مبنای طراحی اولیه شبکه بوده است، افزایش تعداد روستاها از ۸۰۰ به ۹۴۵ مورد، مهاجران افغان و افزایش مصرف ناشی از گرمای هوا باعث شد تا تعدادی از روستاها در مناطق شمالی هیرمند، بخشی از هامون، نیمروز و زابل در فصول گرم سال با تنش آبی مواجه شوند و این ابر پروژه‌ پاسخگوی نیاز همه مردم نباشد.
مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان اظهار کرد: در شرایط فعلی همه روستاهای سیستان دارای شبکه آب شرب هستند، اما با توجه به مصارف بالا، برداشت سه برابری آب از شبکه و پایین بودن مبانی اولیه طراحی باید شبکه‌ها در بعضی از روستاها که دچار افت فشار هستند، اصلاح شود.
وی با اشاره به وضعیت چاه نیمه‌ها نیز بیان کرد: چاه نیمه‌ها گودال‌های طبیعی بزرگی هستند که آب رودخانه هیرمند توسط کانالی به آن هدایت می‌شود، گنجایش چاه نیمه‌های یک، دو و سه، حدود ۶۸۰ میلیون و چاه نیمه چهار حدود ۸۲۰ میلیون متر مکعب است.
قاسمی افزود: با توجه به عدم آورد رودخانه هیرمند و عدم آزادسازی حقابه سیستان توسط افغانستان در حال حاضر حجم مانده چاه نیمه‌های یک و دو، معادن ۸۱.۵ میلیون مترمکعب، چاه نیمه سه معادل ۱۷۰ میلیون و چاه نیمه چهار ۱۷۲ میلیون مترمکعب است.
وی حجم آب ذخیره شده در چاه نیمه‌های چهارگانه را ۴۲۰ میلیون مترمکعب اعلام کرد و گفت: با توجه به اینکه این ذخایر منابع تامین آب ۹۵۱ شهر و روستای سیستان و مرکز استان است، باید اقدام‌هایی به صورت فوری در دستور کار قرار گیرد و در این راستا انتقال آب از چاه نیمه دو و چهار به یک و سه صورت پذیرد.
مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان افزود: با توجه به وضعیت موجود و در نظر گرفتن ۴۰ درصد تبخیر سالانه به دلیل گرما و بادهای شدید سیستان در بهترین شرایط برای ۱.۵ سال آینده آب خواهیم داشت، بنابراین به دلیل ایجاد طعم و بو و بالا رفتن درصد املاح آب و از دست دادن کیفیت قابل شرب و تصفیه می‌طلبد که هر طرح و برنامه‌ای سریع اجرایی شود که در همین راستا پیش‌بینی ایجاد تاسیسات لازم در خصوص شیرین سازی آب حداقل برای شرب در سطح شهرها و روستاها و حذف طعم و بو در تاسیسات موجود پیشنهاد می‌شود.
وی با بیان اینکه می‌طلبد طرح‌های تامین آب اضطراری و کوتاه مدت و میان مدت برای تامین آب شرب منطقه در دستور کار قرار گیرد، افزود: ۱۰ پروژه آبرسانی در حال اجرا در منطقه سیستان برای رفع تنش آبی و تأمین فشار مورد نیاز از جمله خط انتقال از هیرمند به قرقری توسط پیمانکار در حال اجراست که به اختصاص اعتبار نیاز دارد، این طرح‌ها در صورت تکمیل تأمین آب روستاهای منطقه شمال هیرمند را به طور کامل محقق می‌کند.
وی ادامه داد: تکمیل سایت ایستگاه پمپاژ گل‌آباد و خط انتقال کمالی، نصب دستگاه ازن ‌زنی در تصفیه‌خانه زهک به منظور حذف مشکل طعم و بو در طرح آبرسانی روستایی از دیگر پروژه‌های مهم در حال اجراست، همچنین با توجه به پایین بودن قطر لوله‌های شبکه توزیع در روستاها اصلاح و توسعه شبکه‌های روستایی در اولویت اجرای شرکت قرار دارد که این اقدام با همکاری ارتش ۱۷ روستای دچار مشکل شهرستان هیرمند آغاز شده است.
این مقام مسئول بیان کرد: طرح آبرسانی به شهر سیستان نیز با هدف انتقال آب به ۳۷۱ هزار نفر تا افق ۱۴۱۵ آغاز شده و در حال حاضر با ۹۶ درصد پیشرفت فیزیکی در دست اجراست، برای این طرح ۲۳۸۰ میلیارد ریال هزینه شده است که برای تکمیل به 1200 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
قاسمی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در مناطقی از روستاهای سیستان که دچار تنش آبی هستند با کمک سپاه، ارتش و اداره کل عشایر  به صورت سقایی آبرسانی می‌شود.

منبع: روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان