کد خبر: 2580
يكشنبه , 30 مهر 1402 - 14:50
حفاظت از تالاب ها امری مهم

شهره صدری- کارشناس محیط زیست – در گذشته بسیاری از کشورها برای توسعه زمین های کشاورزی، شهرها و احداث زیرساخت ها بسیاری از تالاب ها ، باتلاق ها و مرداب ها را خشک کرده اند.

گزارش مهرگان پرس،در گذشته بسیاری از کشورها برای توسعه زمین های کشاورزی، شهرها و احداث زیرساخت ها بسیاری از تالاب ها ، باتلاق ها و مرداب ها را خشک کرده اند. این روند همچنین نیز ادامه دارد. در حالیکه تالاب ها بعنوان یک سیستم کلیدی در چرخه آب و تنوع زیستی از دست میروند.

تالاب ها معمولا بعنوان زمین های بایر به شمار میروند که بسیاری از گروه ها مانند کشاورزان و یا مدیران شهرها خواهان خشک کردن آنها هستند. در گذشته خشک کردن تالاب ها به بهانه مبارزه با مالاریا و سایر امراضی که آب ناقل آنهاست و یا برای توسعه اراضی کشاورزی انجام میشد .

تالاب ها، باتلاق ها و مرداب ها نقش حیاتی در تنظیم کیفیت و کمیت آب دارند و نقش موثری در تعدیل شرایط آب و هوای محلی دارند.

تالاب ها رواناب های ناشی از بارندگی را در خود نگه داشته و از شسته شدن رسوبات ارزشمند درون دریاچه ها و رودخانه ها جلوگیری می کنند. تالاب ها همچنین می توانند با تصفیه آب میزان آلودگی آب را کاهش دهند.

حدود نیمی از تالاب ها تا کنون در جهان از بین رفته است. بسیاری از تالاب های باقیمانده نیز بوسیله جاده ها و کانال ها و یا توسعه شهرها تقسیم شده اند.

اغلب تالابها زیرفشارهای ناشی از رشد جمعیت و گسترش بی رویه شهرنشینی از بین رفته اند. اما گاهی اوقات نابودی آنها میتواند آگاهانه باشد . مانند خشک کردن تالاب های بین دجله و فرات توسط صدام که برای فشار بر مردم حاشیه تالاب و کوچ اجباری آنها انجام شد.

از نظر دانشمندان، تالاب ها مانند اسفنج و هم مانند صافی عمل میکنند. در واقع تالاب ها آب را در خود نگه داشته و به رودخانه اجازه میدهند که آرام در بستر تالاب پخش شود. در فصل خشک تالاب جریان کم آب را حفظ می کند و به آب سطحی اجازه میدهد تا آبهای زیرزمینی را پر کند و سطح سفره های آب زیرزمینی را بالا نگه دارد.

تاثیرات کم توجهی به تالاب ها میتواند باعث کاهش جمعیت ماهیان شود که مسلما معیشت جوامع محلی حاشیه تالاب به شدت به آن وابسته است. آلوده شدن تالاب ها با ورود فاضلاب میتواند باعث ازدیاد پشه و حشرات دیگر شود که با ایجاد اختلال در چرخه اکوسیستم، تعادل زیستی تالاب را برهم میزند. همچنین با ازدیاد گیاهان و جلبک ها در تالاب بدلیل ورود آلاینده ها و مغذی شدن، سطح تالاب کاهش یافته و یا با جزایری کوچک از گیاهان پوشیده میشود.

حفاظت از تالاب ها در بسیاری از کشورها در حال حاضر تبدیل به یکی از اهداف حفاظت از محیط زیست شده است و کشورها در تلاش هستند تا با اجرای برنامه های مدیریت حفاظت از تالاب ها از این ذخایر ارزشمند طبیعی حفاظت کنند. در ایران نیز برنامه های متعددی با عنوان برنامه مدیریت حفاظت از تالاب ها توسط سازمان حفاظت محیط زیست تهیه شده است ولی عمدتا به مرحله اجرا نرسیده است.