ضرورت تقویت مسئولیت اجتماعی و سرمایه‌گذاری مشارکتی در صنعت آب و کشاورزی کشور

در نشست تخصصی «حوزه آب و مسئولیت اجتماعی»، کارشناسان با تأکید بر شکاف میان مطالعات اجتماعی و اجرای پروژه‌های آبی، خواستار تقویت ساختارها در مدیریت منابع آب شدند. همچنین نمونه‌هایی از اقدامات موفق در آموزش، مشارکت مردمی، سرمایه‌گذاری و بازگشت معیشت در استان‌های مختلف ارائه شد.

به گزارش مهرگان پرس،نشست تخصصی «حوزه آب و مسئولیت اجتماعی» در چارچوب اولین همایش ملی تجارب مسئولیت اجتماعی، عصر سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه در سالن علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد.

این نشست با مدیریت ماشاءالله تابع جماعت مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت نیرو و دبیری عباسعلی کیخایی سرپرست دفتر امور اجتماعی و روابط عمومی شرکت مدیریت منابع آب ایران، میزبان جمعی از کارشناسان، اساتید دانشگاه و نمایندگان شرکت‌های فعال در حوزه آب بود.
در این نشست، کارشناسان و سخنرانان به بررسی چالش‌ها و ضرورت‌های مسئولیت اجتماعی و ارزیابی آثار اجتماعی در حوزه آب و محیط‌زیست پرداختند. ضعف نهادهای نظارتی مانند سازمان محیط‌زیست، محدودیت قدرت آن‌ها و نبود استقلال عملکردی، از جمله موارد مورد انتقاد بود.
همچنین تأکید شد که پروژه‌های مسئولیت اجتماعی در وزارت نیرو به‌دلیل تغییر دولت متوقف شده‌اند و نیازمند پیگیری مجدد هستند. سخنرانان با اشاره به ضرورت ساختاردهی و شفاف‌سازی مفاهیم مسئولیت اجتماعی، خواستار تعریف دقیق و قابل سنجش این مسئولیت‌ها شدند و بر اهمیت پایش مستمر فعالیت‌ها تأکید کردند.
سخنرانان با اشاره به تجارب میدانی و اسناد بالادستی، خواستار تحول رویکردی در تدوین و اجرای سیاست‌های اجتماعی حوزه آب شدند و تأکید کردند که بدون ارزیابی و پایش پس از اجرای پروژه‌ها، نمی‌توان به توسعه پایدار دست یافت.
در پایان، بر ضرورت تدوین استانداردها، اصلاح ساختارهای مدیریتی و استفاده از تجربیات موفق بخش خصوصی در اجرای مسئولیت اجتماعی تأکید شد تا با تقویت پاسخگویی و شفافیت، رضایت جوامع محلی و توسعه پایدار تحقق یابد.
همچنین در این نشست با ارائه پنل‌های مختلفی، بر اهمیت ارزیابی‌های اجتماعی در پروژه‌های آبی تأکید شد؛ چرا که در بسیاری از موارد، متغیرهای اجتماعی در زمان اجرا نادیده گرفته می‌شوند و فاصله زیادی میان مطالعات و اجرا وجود دارد. سخنرانان خواستار اختصاص بودجه مناسب، ایجاد ساختارهای تخصصی و جذب نیروهای متخصص در حوزه مسئولیت اجتماعی شدند و بر لزوم اقدامات عملی فراتر از توصیه‌های اخلاقی تأکید کردند.
نقش نخبگان، توجه به نیازهای اجتماعی و احساسات عمومی، و مدیریت بحران‌های ناشی از ناترازی منابع از دیگر محورهای مطرح‌شده بود. در ادامه، راهکارهای ترویج گفتمان مسئولیت اجتماعی در صنعت آب، از جمله طرح‌های آموزشی برای دانش‌آموزان نظیر طرح «دانش‌آموز نجات آب»، ایجاد تشکل‌های محلی و آب‌بران، و فعالیت‌های رسانه‌ای مشارکتی، بررسی شد.
از جمله تجربه‌های موفق ارائه‌شده، به اجرای طرح «خاتم» در خراسان رضوی اشاره شد که منجر به ایجاد ۳۳ تشکل و تربیت خبرنگاران محلی در حوزه مدیریت آب شده است.
در استان آذربایجان شرقی نیز اقدامات چشمگیری صورت گرفته است؛ کشاورزان این منطقه با مشارکت فعال خود توانسته‌اند شبکه‌های نیمه‌تمام را تکمیل و زمین‌های بلااستفاده را به چرخه تولید بازگردانند. این فرآیند باعث بهبود معیشت، کاهش مهاجرت و حتی مهاجرت معکوس به روستاها شده است. تجربه آذربایجان شرقی به‌عنوان نمونه‌ای موفق از مسئولیت‌پذیری محلی، بهبود بهره‌برداری و حفظ منابع آبی با مشارکت جوامع محلی ارزیابی شد.
در حوزه فناوری، سیستم‌های هوشمند مانند آنچه در یزد اجرا شده نیز معرفی شد که با هدف کاهش مصرف و افزایش بهره‌وری اجرا شده‌اند. همچنین رویدادهایی مانند «سپاس آب» برای ترویج الگوهای موفق در کشاورزی برگزار شده‌اند.
در بخش سرمایه‌گذاری نیز به نمونه‌هایی از حضور سرمایه‌گذاران خرد در شهرستان میانه اشاره شد؛ جایی که در عرض چهار ماه، بیش از ۲۳۰۰ هکتار زمین تحت بهره‌برداری قرار گرفته و با مشارکت نهادهایی نظیر شرکت آب منطقه‌ای، سازمان جهاد کشاورزی و استانداری، زمینه توسعه پایدار و همکاری مردم‌محور فراهم شده است.
در پایان، کارشناسان تأکید کردند که تحقق مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار در حوزه آب تنها با همکاری میان نهادهای اجرایی، جامعه محلی، تشکل‌های بهره‌بردار و بسترسازی قانونی ممکن خواهد بود.