کد خبر: 2827
دوشنبه , 30 مرداد 1402 - 16:20
گامی موثر برای رفع مشکل برق در کشور

یادداشت- مهدی کولیوند کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

تأمین برق پایدار برای مردم یک جامعه بی شک شرایط زندگی اجتماعی و اقتصادی آن مردم را بهبود خواهد داد. در دو دهه اخیر رشد شدید مصرف برق و عدم توسعه متوازن در بخش‌های اصلی صنعت برق یعنی تولید، انتقال و توزیع برق،عملاً وضعیت ناترازی برق را بدنبال داشته است. در این میان ایجاد و توسعه صنایع مختلف نیاز به انرژی برق را بطور چشمگیری افزایش داده به طوریکه رشد مصرف برق در سالهای اخیر را در برخی از فصول به بیش از20 درصد رسانده که نسبت به متوسط رشد سالانه 6 درصدی، اختلاف معنی‌داری را نشان می‌دهد. در شرایط ناترازی با اعمال مدیریت بار در زمانهای پیک مصرف برق خاموشی در بخش خانگی به حداقل خواهد رسید اما مشکلات اصلی همچنان به قوت خود باقی می‌ماند. راه حل بنیادی برای رفع ناترازی، برنامه‌ریزی کوتاه مدت و بلندمدت جهت احداث نیروگاههای جدید، اعمال مدیریت بهینه مصرف برق در بخش‌های مختلف، بهسازی و توسعه شبکه انتقال و توزیع برق می‌باشد که هر کدام متناسب با نیازهای جامعه باید در اولویت برنامه‌ریزی قرار گیرد.

بدون شک ایجاد ظرفیت جدید نیروگاهی در کاهش و رفع ناترازی برق در کشور بسیار حیاتی است. علیرغم اینکه در دهه گذشته ایجاد ظرفیت جدید نیروگاهی در کشور رشد خوبی داشته اما پاسخگوی نیاز مصرف کشور نبوده و ضروری است در برنامه‌ها تجدیدنظر گردد. پرواضح است مدیریت و ایجاد توازن در تولید و مصرف برق از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یک از قدم‌هایی که در جهت ایجاد توازن در تولید و مصرف برق و رفع ناترازی برداشته شده وضع قوانین و مقررات جدید مربوط به اخذ حق انشعاب یا اوراق گواهی ظرفیت توسط مصرف‌کنندگان صنعتی جدید بوده به نحوی که هر مصرف‌کننده صنعتی جدیدی که قصد اتصال به شبکه سراسری برق را داشته باشد می بایست از طریق فرآیند بورس انرژی به میزان ظرفیت مورد نیاز اوراق گواهی ظرفیت خریداری نماید.

اوراق گواهی ظرفیت، سندی قابل معامله در بورس انرژی است که توسط وزارت نیرو و با هدف ایجاد نیروگاه‌ جدید و یا کاهش قدرت قراردادی مشترکین فعلی صنعت برق به میزان ظرفیت ایجادی منتشر می‌شود. به بیان ساده‌تر، اوراق گواهی ظرفیت همان حق انشعاب برق است که مجوز اتصال بار جدید به شبکه را می‌دهد. این قانون شامل کلیه نیروگاهها و مصرف‌کنندگانی می‌شود که بعد از سال 95 به بهره‌برداری رسیده‌اند. از جمله مهم‌ترین مزایای اوراق گواهی ظرفیت می‌توان به تسهیل در تأمین مالی صنعت برق بخصوص نیروگاهها از بورس انرژی، ایجاد انگیزه جهت ورود بخش خصوصی به صنعت برق و کمک به ارزیابی صرفه اقتصادی پروژه‌های نیروگاهی اشاره کرد.

شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران به عنوان بزرگترین شرکت کارفرمایی احداث سد و نیروگاه برق‌آبی در کشور، ضمن ارتقاء ظرفیت فنی و مهندسی کشور، با تولید انرژی تجدیدپذیر و پاک کمک شایانی به پایداری شبکه برق کشور نموده است. این شرکت علیرغم اینکه در تأمین مالی پروژه‌های نیروگاهی خود با موانع و مشکلات متعدد مواجه است تلاش می‌کند از روش‌های مختلف تأمین مالی جهت توسعه ظرفیت نیروگاههای برق‌آبی در کشور بهره بگیرد. با اخذ مجوز انتشار اوراق گواهی ظرفیت برای نیروگاههای برق‌آبی در اختیار خود بخشی از منابع مالی حاصل از فروش اوراق گواهی ظرفیت را در جهت توسعه ظرفیت نیروگاههای برق‌آبی در کشور استفاده خواهد نمود.

امید است با رونق بازار اوراق گواهی ظرفیت و ایجاد نوآوری در روش‌های تأمین مالی پروژه‌های نیروگاهی و بالاخص حمایت مالی و قانونی دولت از بخش خصوصی و فعالان این بخش، در آینده نزدیک شاهد توازن در تولید و مصرف و رفع ناترازی برق در کشور بوده و مسیر رسیدن به توسعه پایدار هموارتر گردد.